Phần tự luận (6 điểm) SVIP

Hướng dẫn giải:

a. Cấu tạo của máy biến thế:

Máy biến thế gồm có:

• Hai cuộn dây dẫn có số vòng dây khác nhau, đặt cách điện với nhau.
• Một lõi sắt (hay thép) có pha silic chung cho cả hai cuộn dây.

Nguyên tắc hoạt động: Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế một hiệu điện thế xoay chiều thì ở hai đầu cuộn thứ cấp xuất hiện một hiệu điện thế xoay chiều.

b. Máy biến áp có tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế xoay chiều.

Hiệu điện thế ở hai đầu cuộn dây máy biến thế tỉ lệ với số vòng của mỗi cuộn dây.

Tỉ số giữa hiệu điện thế ở hai đầu các cuộn dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa số vòng của các cuộn dây tương ứng:

\(\dfrac{U_1}{U_2}=\dfrac{N_1}{N_2}\)

Khi hiệu điện thế ở cuộn sơ cấp lớn hơn hiệu điện thế ở cuộn thứ cấp \(\left(U_1>U_2\right)\), máy biến thế được gọi là máy hạ thế.

Khi hiệu điện thế ở cuộn sơ cấp nhỏ hơn hiệu điện thế ở cuộn thứ cấp \(\left(U_1< U_2\right)\), máy biến thế được gọi là máy tăng thế.

Hướng dẫn giải:

a. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng khi truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.

Ví dụ: Khi ta nhìn một chiếc bát trong chậu nước, thì tia sáng từ bát đến mắt ta bị gãy khúc tại mặt phân cách.

b. Khi tia sáng truyền từ nước ra không khí thì:

• Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
• Góc khúc xạ lớn hơn góc tới

Hướng dẫn giải:

a. Muốn dựng ảnh A'B' của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính, A nằm trên trục chính), chỉ cần dựng ảnh B' của B bằng cách vẽ đường truyền của hai trong ba tia sáng đặc biệt, sau đó từ B' hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A' của A.

 Ảnh thu được là ảnh thật, ngược chiều vật.

b. \(h=2cm;d=36cm;f=12cm\)

Xét \(\Delta ABF\) đồng dạng với \(\Delta OHF\), ta có: \(\dfrac{AB}{OH}=\dfrac{AF}{OF}\)

Vì \(OH=A'B'\) \(\Rightarrow\dfrac{AB}{A'B'}=\dfrac{AF}{OF}\Rightarrow\dfrac{h}{h'}=\dfrac{d-f}{f}\)

\(\Rightarrow h'=\dfrac{hf}{d-f}=\dfrac{2.12}{36-12}=1cm\)

Xét \(\Delta OIF'\) đồng dạng với \(\Delta A'B'F'\), ta có: \(\dfrac{OI}{A'B'}=\dfrac{OF'}{A'F'}\)

Vì \(OI=AB\Rightarrow\dfrac{AB}{A'B'}=\dfrac{OF'}{A'F'}\Rightarrow\dfrac{h}{h'}=\dfrac{f}{A'F'}\)

\(\Rightarrow A'F'=\dfrac{h'f}{h}=\dfrac{1.12}{2}=6cm\)

\(d'=OF'+A'F'=12+6=18cm\)

Vậy ảnh A'B' cách thấu kính 18 cm và cao 1 cm.