Phần 2 SVIP

4.2. Nhân vật Giáng Kiều

a. Giới thiệu nhân vật

- Hiệu là Tiên Thù, tên Giáng Kiều.

- Là người cõi tiên.

- Đã có nhân duyên từ trước với Tú Uyên.

b. Phẩm chất nhân vật

- Là người đảm đang, tài hoa, có nhiều phép lạ:

+ Khi trò chuyện đối tửu với Tú Uyên:

Nói thôi rút chiếc trâm đầu

Biến hình liền thấy đôi hầu theo ra

Tưng bừng sắm sửa tiệc hoa

Bình trầm đưa khói, chén hà đậm hương

+ Chuẩn bị tiệc hoa tươm tất, lộng lẫy:

Bóng mây bỗng kéo quanh nhà

Thảo am thoát đã đổi ra lâu đài

Tường quang sáng một góc trời

Nhởn nhơ áo, mũ, xiêm, hài, biết bao!

- Nàng cư xử khéo léo, chừng mực, khiêm nhường:

+ Xưng hô khiêm tốn: 

Nàng rằng: “Bồ liễu phận thường

Cũng là nhờ đức tiên quân

+ Khi còn trong tranh nghe chàng tỏ tình thì e lệ đỏ mặt:

Chợt trông mấp máy miệng đào

Mặt hoa hớn hở dường chào chúa Đông

+ Mặc dù có tình cảm với Tú Uyên và cũng hiểu lòng chàng nhưng không vồn vã, vội vàng mà thuận theo nhân duyên, số phận:

Nhân duyên đã định từ xưa

Tơ trăng xe đến bây giờ mới thân

Cũng là nhờ đức tiên quân

Đóa hoa biết mặt chúa xuân từ rày”

- Nàng là người thủy chung, nhiệt tình, trọng tình cảm trong sáng, chân thành: 

+ Hiểu được tấm lòng của Tú Uyên và xác định cái nợ ba sinh giữa hai người, Giáng Kiều đã quyết hạ phàm để kết duyên cùng chàng:

Ba sinh đã nặng vì duyên

Đem thân liễu yếu kết nguyền đào thơ

+ Xác định: “Chữ duyên này trở về sau còn dài”.

+ Khi Tú Uyên hỏi vì sao biết tấm lòng tình trong như đã mà không đến hội ngộ sớm hơn, nàng đã thẳng thắn rằng:

Nàng rằng: “Xin quyết gieo cầu

Tấm son thề với trên đầu xanh xanh

Dám đâu học thói yến oanh

Mặn tình trăng gió, nhạt tình lửa hương

- Phẩm chất thể hiện qua cách nàng đối thoại với Tú Uyên:

→ Ngôn ngữ thơ giàu ước lệ, tượng trưng, thể hiện tính bác học đậm nét. 

5. Một số chi tiết đặc sắc 

- Chi tiết thể hiện nỗi nhớ nhung, si tình của Tú Uyên: 

+ Sớm khuya với bức hoạ đồ làm đôi; 

+ Chiều thu như gợi tấm thương

Lòng người trông xuống sông Tương mơ hình

+ Từ phen giáp mặt đến giờ

 Những là ngày tưởng đêm mơ đã chồn

+ Ấy ai điểm phấn tô son

Để ai ruột héo, gan mòn vì ai?;...

+ Rày xin bẻ khóa cung trăng

Vén mây mở mặt chị Hằng, chút nao!

- Chi tiết gặp gỡ của Tú Uyên và người trong tranh, đồng thời cũng là người trong mộng: 

+ Sáng mai cứ buổi ra đi!

Liệu chừng thoắt trở lại về thử coi 

Bỗng đâu thấy sự lạ đời

Trong tranh sao có bóng người vào ra?

+  Vội vàng đánh tiếng ra chào

+ Bên mừng bên lệ, xiết bao là tình!

- Chi tiết về mối duyên giữa Giáng Kiểu và Tú Uyên: 

+ Nhân duyên đã định từ xưa

  Tơ trăng xe đến bây giờ mới thân

+ Nàng rằng: “Xin quyết gieo cầu

Tấm son thề với trên đầu xanh xanh

Dám đâu học thói yến oanh

Mặn tình trăng gió, nhạt tình lửa hương

III. Tổng kết

1. Nội dung

- Ngợi ca khát vọng tình yêu son sắt, thủy chung của Tú Uyên và Giáng Kiều.

- Khắc họa vẻ đẹp tâm hồn của hai nhân vật. 

2. Nghệ thuật

- Thể thơ lục bát truyền thống.

- Truyện thơ Nôm bác học giàu điển cố, điển tích, ngôn ngữ ước lệ, vận dụng tích cực các thủ pháp văn học cổ.

- Thành công khắc họa nhân vật thông qua đối thoại.