Phần 1 SVIP

THỜI GIAN - VĂN CAO

I. Đọc - tìm hiểu chung

1. Tác giả: Văn Cao (1923 - 1995)

- Nguyên quán ở Nam Định, sinh ra và lớn lên ở Hải Phòng.

- Là một nghệ sĩ đa tài.

- Tác phẩm tiêu biểu: 

+ Âm nhạc: Tiến quân ca, Thiên thai, Trương Chi, Làng tôi, Trường ca sông Lô, Mùa xuân đầu tiên…

+ Thơ ca: Lá (1988), Tuyển tập thơ Văn Cao(1993)...

2. Tác phẩm

a. HCST

Bài thơ ra đời vào mùa xuân Đinh Mão (tháng 2/ 1987), được in trong tập thơ “Lá” (1988).

b. Thể loại, thể thơ 

+ Thể loại: thơ trữ tình.

+ Thể thơ: tự do.

c. Đề tài: về thời gian

d. Chủ đề: thể hiện sức sống của nghệ thuật và tình yêu trước quy luật khắc nghiệt của thời gian. 

e. Bố cục:

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Nhan đề “Thời gian”: nêu đối tượng chính mà bài thơ khám phá, khởi xướng cho nhịp điệu âm vang của thời gian trong dòng suy tưởng, góp phần thể hiện tư tưởng, chủ đề của tác phẩm.

2. Nhân vật trữ tình: “tôi”, một người nghệ sĩ đã ở dốc bên kia của cuộc đời.

3. Nội dung trữ tình

Phần 1: Sức mạnh tàn phá của thời gian (6 dòng thơ đầu)

Thời gian qua kẽ tay

Làm khô những chiếc lá

Kỷ niệm trong tôi

Rơi 

           như tiếng sỏi  

                                     trong lòng giếng cạn

- Sức tàn phá khủng khiếp của thời gian:

+ “Làm khô những chiếc lá”: thời gian khiến cho mọi vật héo úa, suy tàn, lấy đi sự sống và vẻ đẹp.

+ “Kỉ niệm trong tôi/ Rơi/ như tiếng sỏi/ trong lòng giếng cạn”: 

• Đối với con người, thời gian sẽ khiến cuộc sống bị bào mòn và suy kiệt, mọi thứ từ vật chất đến tinh thần sẽ chỉ còn lại xơ xác, tiêu điều, trống vắng.
• Kỉ niệm là những gì còn sót lại trước sự chảy trôi của thời gian thế nhưng cũng dần buông rụng, bởi sự cằn cỗi của tuổi già.
• Tiếng va đập khô khan, lanh lảnh của sỏi gieo từng nhịp điệu nhói buốt vào lòng người, dư âm vang vang mãi, ám ảnh.