[Lý thuyết] Cơ sở dữ liệu SVIP

 1. Yêu cầu tổ chức dữ liệu một cách khoa học

a. Hạn chế dư thừa trong dữ liệu

Bài toán quản lí điểm thủ công: GV dạy mỗi môn học bắt buộc phải có một sổ điểm – bảng điểm môn học. Một bản sao của bản điểm môn học được gửi cho GV chủ nhiệm lớp.

Trùng lặp: Hai bảng điểm tồn tại độc lập và gây ra trùng lặp dữ liệu. 

Không nhất quán: Tình trạng dữ liệu không nhất quán giữa dữ liệu và kiểu dữ liệu.

b. Sự phụ thuộc phần mềm và dữ liệu

Ý tưởng tổ chức dữ liệu và thiết kế chương trình

Tổ chức dữ liệu: 

• Ghi dữ liệu vào các tệp, mỗi tệp chứa thông tin là bảng điểm.
• Dữ liệu trong tệp ghi thành các dòng tương ứng với học sinh, mỗi thông tin cách nhau bởi dấu phẩy.

Mã lớp, mã học sinh (hoặc STT), tên học sinh,…

Quan hệ giữa mô đun và các tệp dữ liệu: 

• Mô đun Danh sách lớp chịu trách nhiệm đọc và ghi dữ liệu cập nhật vào Danh sách lớp học.
• Mô đun Điểm môn học phải đọc dữ liệu từ Danh sách lớp học, tạo lập tệp Bảng điểm môn học nếu chưa có, cập nhật tệp Bảng điểm môn học nếu xuất hiện những dòng mới trong Danh sách lớp học, đọc và ghi dữ liệu cập nhật vào Bảng điểm môn học.
• Mô đun Lập bảng điểm phải đọc dữ liệu từ Bảng điểm môn học, xử lí dữ liệu để tạo và kết xuất ra bảng điểm lớp học.

Phân tích ý tưởng đã đề xuất

Đối với các bài toán quản lí có nhiều sự biến động, điều này không phù hợp vì:

• Cấu trúc tệp dữ liệu thay đổi, các mô đun của phần mềm cũng phải thay đổi.
• Người lập trình phải hiểu rõ về cấu trúc tệp dữ liệu.
• Yêu cầu truy xuất dữ liệu trong thực tế rất đa dạng và phức tạp.

2. Cơ sở dữ liệu và một số thuộc tính cơ bản

a. Khái niệm cơ sở dữ liệu

❓Ví dụ:

Thông tin về tài khoản ngân hành bao gồm: tên chủ tài khoản, số căn cước công dân, số dư có trong tài khoản,...

b. Một số thuộc tính cơ bản của CSDL

Cơ sở dữ liệu gồm 5 tính chất cơ bản:

• Tính không dư thừa: tránh dữ liệu trùng lặp trong CSDL.
• Tính độc lập: là khả năng cập nhật không phụ thuộc vào hiểu biết chi tiết đến CSDL.
• Tính toàn vẹn: thỏa mãn các ràng buộc cụ thể tùy thuộc vào thực tế.
• Tính nhất quán: hành động trong CSDL phải đúng đắn ngay cả khi bị lỗi.
• Tính bảo mật và an toàn: phân quyền truy cập hay cập nhật dữ liệu cho đối tượng.

Tổng kết kiến thức 

1. Dữ liệu cần được tổ chức lưu trữ một cách độc lập với việc xây dựng phát triển phần mềm. 

2. Hạn chế tối đa việc dữ liệu lặp lại, gây dư thừa dữ liệu và hỗ trợ đảm bảo tính nhất quán dữ liệu.

3. CSDL là một tập hợp dữ liệu có liên quan với nhau, được lưu trữ một cách có tổ chức trong hệ thống máy tính.

4. Một số thuộc tỉnh cơ bản của CSDL bao gồm: tính cấu trúc; tính không dư thừa; tính độc lập; tính toàn vẹn; tính nhất quán; tính bảo mật và an toàn.