Bài 5. Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây xoài (phần 1) SVIP

I. ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT HỌC VÀ YÊU CẦU NGOẠI CẢNH

1. Đặc điểm thực vật học

Cây xoài thuộc họ Đào lộn hột, có các đặc điểm thực vật học chính:

a. Bộ rễ

- Rễ xoài rất phát triển, mọc sâu và lan rộng.

=> Có khả năng hút nước và chất dinh dưỡng mạnh phục vụ cho sinh trưởng và phát triển.

b. Thân, cành

- Cây xoài là cây thân gỗ lớn, cao từ 5 - 10m, đường kính tán rộng 8 - 10m.

- Một năm cây có thể ra 3 - 4 đợt lộc.

=> Bộ tán phát triển nhanh tạo khả năng quang hợp và tích lũy vật chất rất lớn.

c. Lá

- Cây xoài có lá đơn, nguyên, mọc so le.

- Phiến lá hình thuôn mũi mác, nhẵn, có mùi thơm, bản lá khá to.

d. Hoa

- Hoa xoài nhỏ, màu vàng, mọc thành chùm ở đầu cành.

- Chùm hoa dài 20 - 30 cm, chứa 200 - 400 hoa/chùm.

- Có 2 loại hoa:

+ Hoa đực.

+ Hoa lưỡng tính:

• Có tuyến mật.
• Có khả năng thu hút côn trùng.

=> Tạo điều kiện cho quá trình thụ phấn.

e. Quả

- Quả xoài chín thường có màu vàng hoặc tím.

+ Thịt quả vàng, ngọt, có mùi thơm hấp dẫn.

+ Mỗi quả có một hạt to.

- Khối lượng quả tùy giống.

2. Yêu cầu ngoại cảnh

a. Nhiệt độ

- Nhiệt độ thích hợp cho cây xoài sinh trưởng, phát triển là từ 24°C đến 27°C.

- Xoài là giống cây nhiệt đới.

=> Có thể chịu được nhiệt độ cao lên đến khoảng 40°C - 45°C tùy giống.

- Thời gian lạnh kéo dài có thể làm cây bị ảnh hưởng như rụng lá, rụng hoa.

=> Ảnh hưởng đến sự phát triển của quả.

b. Lượng mưa và độ ẩm

- Cây xoài thích hợp với lượng mưa trung bình khoảng 1 000 - 1 200 mm/năm.

- Độ ẩm không khí từ 55% đến 70%.

- Ở những vùng có đủ nước tưới:

+ Quả có phẩm chất ngon hơn.

+ Năng suất cao hơn.

c. Ánh sáng

- Cây xoài thuộc loài cây ưa sáng, sinh trưởng, phát triển tốt trong điều kiện ánh sáng trực tiếp.

- Những cành bên ngoài nhận được ánh sáng đầy đủ:

+ Ra hoa nhiều.

+ Quả có màu sắc đẹp hơn, chất lượng tốt hơn.

d. Đất trồng

- Cây xoài có khả năng thích nghi với nhiều loại đất.

- Thích hợp nhất là đất phù sa hoặc đất thịt pha cát:

+ Thoát nước tốt.

+ Độ pH từ 5,5 đến 7,0.

e. Gió

- Gió là nguyên nhân gây nên rụng hoa, rụng quả.

- Khi quy hoạch vườn trồng xoài nên lưu ý:

+ Không trồng ở những nơi thường có gió lớn.

+ Nếu chịu ảnh hưởng của gió lớn theo mùa thì phải bố trí hệ thống cây chắn gió hợp lí.

II. QUY TRÌNH KĨ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC

1. Kĩ thuật trồng

a. Thời vụ

- Thời vụ trồng thích hợp là:

+ Vụ xuân (từ tháng 2 đến tháng 4).

+ Vụ thu (từ tháng 8 đến tháng 10).

b. Khoảng cách

- Khoảng cách trồng trung bình là 3m x 4m; 5m x 5m; 6m x 6m; 7m x 7m hoặc 8m x 8m tùy theo giống và kỹ thuật thâm canh.

c. Chuẩn bị hố trồng

- Đào hố bằng dụng cụ thích hợp (xẻng, thuổng, cuốc,...).

- Hố trồng xoài có:

+ Đường kính từ 80cm đến 90cm.

+ Sâu khoảng 40 - 50cm.

- Lượng phân bón lót cho mỗi hố:

+ Từ 20kg đến 30kg phân hữu cơ.

+ 1kg phân lân.

- Trộn đều phân đất đã đào với các loại phân bón rồi lấp đất lại theo tỈ lệ hỗn hợp.

d. Trồng cây

- Tạo một hố nhỏ chính giữa hố đã đào, xé bỏ túi bầu và đặt cây xuống.

- Lấp đất cao hơn mặt bầu từ 2cm đến 3cm.

- Dùng tay nén chặt xung quanh gốc.

- Cắm cọc chống và buộc cố định cây để tránh gió lay.

- Dùng đất mặt vun vào quanh gốc cây tạo thành ụ hình lòng chảo, gờ xung quanh cao hơn từ 20cm đến 25cm so với mặt vườn.

- Phủ gốc bằng xác thực vật khô, tưới nước giữ ẩm thường xuyên.